تزریق نوآوری و توجه به بخش‌های آسیب‌زا راه برون‌رفت دولت آینده از شرایط فعلی توسعه دانش‌بنیان

احسان ابراهیمی در گفت وگو با ایسنا. وی گفت: ایران از نظر تولید مقالات علمی رتبه شانزدهم یا هفدهم دنیا را دارد اما از نظر شاخص نوآوری رتبه 62 را دارد. این شکاف بین تبدیل علم به فناوری نشان دهنده فرصت سوزی در کشور و از دست رفتن سرمایه انسانی در بخش نخبگان دانشگاهی و همچنین عدم تعادل و عدم توجه ویژه به اکوسیستم فناوری است.

وی افزود: کشورهای توسعه یافته توجه ویژه ای به حوزه های استراتژیک مانند معدن و کشاورزی داشتند. به گونه ای که هرگونه کسری در این حوزه ها گاه می تواند منجر به بحران های ملی شود. به عنوان مثال، اگر هلند در زمینه کشاورزی رتبه اول را در جهان دارد به این دلیل است که دانشگاه واگنینگن در بین تمام دانشگاه های جهان رتبه اول کشاورزی را دارد و دولت هلند توجه ویژه ای به ایجاد یک اکوسیستم فعال و پویا با نقش اصلی دارد. بازیگرانی مانند دانشگاه ها، صنعت، استارت آپ ها و شرکت های دانش بنیان و شتاب دهنده ها.

ابراهیمی با بیان اینکه در واقع برای سازوکارها و نقش دانشگاه در کنار صنعت اقدامات ویژه ای از جمله تسهیل و کاهش نقش مدیریتی و رشد نوآوری و اکوسیستم های فناورانه انجام داده است، خاطرنشان کرد: اما در ایران، این مناطق مهم و استراتژیک هستند. توسط یک دولت اداره می شود و سالانه به طور متوسط ​​بین 10 تا 20 میلیون دلار یارانه ارزی دولتی دریافت می کند و اجازه توسعه بخش خصوصی را در مقابل دخالت جدی دولت نمی دهد.

مدیر مرکز نوآوری و فناوری نفت و گاز با تاکید بر اینکه در حالی که این رانت ها وجود دارد، نمی توان بخش های استراتژیک کشور را توسعه داد، یادآور شد: شاخصی به نام «نوآوری جهانی» یا GLOBA INNOVATION INDEX تعریف شده است که بر اساس آن بر این اساس رتبه نوآوری کشورها مشخص می شود. این شاخص بر اساس ارکان نهادها، پیچیدگی کسب و کار موجود، زیرساخت ها، سرمایه انسانی و تحقیقات، خروجی دانش و فناوری، خروجی خلاق و پیچیدگی بازار شکل می گیرد.

وی افزود: بر اساس گزارش منتشر شده در سال 2023، رتبه ایران در این شاخص 62 است که در این میان کمترین امتیاز به جایگاه نوآوری ایران در حوزه نهادها (رتبه 131)، پیچیدگی کسب و کار در رتبه 117 و زیرساخت ها گزارش شده است. رتبه 97 این ارقام نشان می دهد که در حوزه هایی که نقش دولت و حاکمیت قانون مشهود است، وضعیت بسیار ضعیف تری داریم. اگر از نظر عواملی مانند نوآوری و عملکرد فناورانه جایگاه های بهتری داشته باشیم، حتی در سال های اخیر در برخی از این شاخص ها رتبه های دوم و سوم را نیز کسب کرده ایم.

ابراهیمی یادآور شد: در صورت خروج دولت از این بخش‌ها، این حوزه‌ها آماده شکل‌گیری اکوسیستم‌های قوی‌تر می‌شوند و بازیگران مهمی مانند شرکت‌ها، دانشگاه‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان، شتاب‌دهنده‌ها، شبکه‌های فناوری، استارت‌آپ‌های کوچک می‌توانند نقش‌آفرینی کنند تا این کوچک‌ها نقش آفرینی کنند. شرکت ها می توانند به شرکت های بزرگ تبدیل شوند.

وی با بیان اینکه ساختار قانونگذاری و نظام حاکمیتی فعلی موانعی را برای توسعه این بخش ایجاد کرده است، گفت: از طرفی باید به فرصت ها و گشایش هایی که در 6-5 سال اخیر برای ورود بخش خصوصی به صنعت ایجاد شده است توجه ویژه ای داشته باشیم و باید به این فکر کنیم که چگونه می توان نوآوری را در این بخش ها تعریف و توسعه داد. .

ابراهیمی یکی از مهم ترین راه های برون رفت از شرایط فعلی را توجه به قانون جهش دانش بنیان، ایجاد صندوق های CVC و اجرای کامل مواد 11 و 12 قانون جهش دانست و ادامه داد: جهش تولید. قانون یکی از مواردی است که از طریق آن می‌توان کشور آسیب دیده با دیدگاه توسعه‌ای وارد شده و راه‌هایی را برای غلبه بر وضعیت موجود پیشنهاد کرد.

رئیس مرکز نوآوری و فناوری نفت و گاز بر لزوم تزریق نوآوری به شرکت های بزرگ تاکید کرد و یادآور شد: نباید در کنار فعالیت های جاری شرکت ها، نوآوری به صورت مستقل و جداگانه ایجاد شود. زیرا نوآوری مانند نهال کوچکی است که برای رشد نیاز به مراقبت ویژه دارد و باید خارج از فضای اداری شرکت ها و در قالب صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر CVC این اکوسیستم ها شکل بگیرد.

وی ابراز امیدواری کرد: رئیس جمهور آینده با توجه ویژه به این حوزه ها بتواند در زمینه استفاده از استعدادها و سرمایه های دانشگاهی و شکل گیری و رشد اکوسیستم فناوری با توجه به نوآوری رونق ایجاد کند.

انتهای پیام